Gelir Vergisi Dilimleri

Gelir Vergisi Nedir?

Gelir vergisi, bir kişinin bir yıl içinde elde ettiği kazançlara göre devlete ödemekle yükümlü olduğu bir vergidir. Devletin, vatandaşlarına sunduğu kamu hizmetlerinin (eğitim, sağlık, güvenlik, altyapı vb.) finansmanını sağlamak için topladığı en temel vergilerden biri olan gelir vergisi Türkiye'deki gelir vergisi sistemi olan "artan oranlı" bir yapıya sahiptir. Gelir vergisinde fazla kazanan kişilerden, kazançlarının daha büyük bir yüzdesi vergi olarak alınır. Bu sistemin amacı, ülkemizdeki vergi adaletini sağlamaktır.

Gelir Vergisini Kimler Öder?

Gelir Vergisi Kanunu'na göre, gelir vergisi ödemekle yükümlü olan kişiler "mükellef" olarak adlandırılmaktadır. Mükellefler, elde ettikleri gelirin kaynağına ve Türkiye'deki yerleşim durumlarına göre ikiye ayrılır:

Genel olarak gelir vergisi ödeyen gruplar şunlardır:

Gelir Vergisi Ne Zaman ve Nasıl Ödenir?

Gelir vergisinin ödenme şekli ve zamanı, gelirin türüne göre farklılık göstermektedir. Gelir vergisi temelde iki ana ödeme yönteminden oluşur:

Stopaj (Kaynakta Kesinti) Yoluyla Ödeme: Bu yöntem, en çok ücretli çalışanları ilgilendirmektedir. İşveren, çalışanın brüt maaşı üzerinden hesaplanan gelir vergisini, çalışana maaşını ödemeden önce keser ve çalışanın adına vergi dairesine yatırır. Bu durum, maaştan kesilen vergiler olarak bordrolarda görülmektedir.

Yıllık Beyanname ile Ödeme: Serbest meslek sahipleri, kira geliri elde edenler veya birden fazla işverenden ücret alıp belirli bir sınırı aşanlar gibi diğer mükellefler, bir önceki yıl elde ettikleri tüm gelirleri bir "Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi" ile devlete bildirirler. Bu beyanname, her yıl Mart ayının sonuna kadar verilmektedir. Hesaplanan vergi ise iki eşit taksitte ödenir:

Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı Nedir ve Neden Önemlidir?

Gelir vergisini doğru anlayabilmek için "matrah" ve "kümülatif matrah" kavramlarını bilmek önemlidir. Vergi Matrahı, bir gelirin, yasal indirimler (örneğin SGK işçi payı, işsizlik sigortası primi vb.) yapıldıktan sonra vergiye tabi olan safi tutarıdır.

Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı ise, özellikle ücretli çalışanlar için yılın başından itibaren her ay hesaplanan vergi matrahlarının toplanarak ilerlemesine denir. Örneğin, Ocak ayındaki vergi matrahı ile Şubat ayındaki vergi matrahlarının toplamı, Şubat sonundaki kümülatif vergi matrahını oluşturmaktadır. Bu birikimli toplam, hangi vergi dilimleri içinde olunduğunu belirlediği için kritik bir öneme sahiptir. Yıl içinde de bu kümülatif vergi dilimi toplamı arttıkça, bir üst vergi dilimine geçiş ve maaştan kesilen vergi oranı da artmaktadır.

Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Gelir vergisi hesaplaması, kümülatif gelir vergisi matrahının, o an içinde bulunduğu dilimin oranına göre vergilendirilmesiyle yapılmaktadır.

2025 Gelir Vergisi Dilimleri

Her yıl yeniden değerleme oranına göre güncellenen gelir vergisi tarifesi, 2025 yılı için aşağıdaki gibi belirlenmiştir. Bu tablo, kazancınızın hangi kısmının hangi oranda vergilendirileceğini göstermektedir. Özellikle özel sektör vergi oranları bu tarifeye göre hesaplanır.

Yüzde 20’lik Vergi Dilimine Ne Zaman Girilir?

Bir takvim yılı içinde, aylık vergi matrahlarınızın toplamı olan kümülatif gelir vergisi matrahınız 170.000 TL'yi aştığı anda, %20'lik vergi dilimine girilmiş olunur. Bu sınıra ulaşılan aydan itibaren, 170.000 TL'yi aşan kazançlar %15 yerine %20 oranıyla vergilendirilmeye başlar.

Gelir Vergisi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular