- Ana Sayfa
- Blog
- Yaşam Diğer
Sovtaj Nedir?
Sovtaj Nedir?
Sovtaj, pert ya da ağır hasarlı araçların, sigorta şirketi tarafından satışa çıkarılması sürecidir. Hurda değeri üzerinden işlem görür.
Sovtaj Nedir?
Sovtaj, sigorta sektöründe kazadan sonra zarar gören malın ekonomik değer taşıyan kısmının değerlendirilmesi işlemidir. Bu sayede sigorta şirketlerinin maliyeti azaltılır, zararda olan varlıklar tekrardan ekonomiye kazandırılır. Sigortalının onayı doğrultusunda gerçekleşen bu işlemde hasarlı ürünlerin bedeli tazminat hesaplamalarına yansıtılır. Böylece şirketin yapacağı ödeme düşerken, kullanılabilir parçalar farklı alanlarda değerlendirilebilir hâle gelir.
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte bu uygulama daha hızlı, güvenli ve sistemli bir şekilde yürütülür. Bu işlem; motorlu taşıt, elektronik eşya ve makine gibi yüksek değerli ürünlerde uygulanır. Bu sayede hem çevresel sürdürülebilirlik sağlanır hem de atık miktarı azaltılmış olur. Sigorta şirketleri, uzman ekspertiz firmalarıyla iş birliği yaparak şeffaf bir değerleme süreci yürütür.
e-Sovtaj Nedir?
e-Sovtaj, Türkiye Sigorta Birliği tarafından geliştirilen kapalı sistemli bir dijital ihale altyapısıdır. Bu sistemde sadece yetkili sigorta şirketleri ve lisanslı alıcı firmalar işlem yapabilir. Halka açık bir pazar yeri değildir. e-Sovtaj, gelişen teknolojiyle birlikte dijital çözüm olarak ön plana çıkmaya başlar. Geleneksel yöntemlerde fiziki müzayede ya da yüz yüze satışlar tercih edilirken, bu sistem sayesinde işlemler çevrim içi platforma taşınır. Böylece zaman ve maliyet açısından önemli avantajlar sağlanır.
Uygulama sayesinde firmalar, kazaya karışmış veya kullanım dışı kalmış malları hızlı bir şekilde elden çıkarabilir. Bunun sonucunda alıcılar da potansiyel olarak uygun fiyatlarla alım yapma fırsatı bulur. Bu işlem, teklif toplama esasına dayanır. Daha sonra açık artırma yöntemiyle yürütülür. Dijital süreçler ise belge yoğunluğunu ortadan kaldırır.
Sovtaj Bedeli Nedir?
Sovtaj bedeli, sigortalı bir eşyanın zarar görmesi durumunda, o eşyanın satışından elde edilebilecek tahmini geliri ifade eder. Araç sigortalarında sıkça karşılaşılan bu kavram, pert sayılan taşıt ya da ciddi hasar alan malların ekonomik yönüyle ilgilidir. Hasarın ardından sigorta şirketi malın tamirinin ekonomik olmayacağına karar verirse, satıştan kazanılabilecek meblağ belirlenir. Bu tutar, kişiye ödenecek tazminattan düşülür. Böylece şirketin maddi yükü hafifletilmiş olur.
Bedel belirleme işlemi, şirketin atadığı bağımsız eksperler tarafından yürütülür. Malın güncel piyasa koşullarındaki değeri, mevcut durumu ve onarılabilirliği gibi unsurlar dikkate alınarak belirlenir. Sovtaj değeri hem sigortalının hem de sigorta şirketinin hakkaniyetli şekilde korunmasını sağlar.
Sovtaj Bedeli Nasıl Hesaplanır?
Bu hesaplama, hasar gören maddi varlıkların sigorta sürecini dengeleyen önemli bir aşamadır. Tutar, hasarlı malın yeniden satışa çıkarılmasıyla elde edilen gelir olarak tanımlanır. Genellikle tazminattan düşülerek ödenecek net miktarı belirler. Özellikle trafik kazası sonrası perte çıkan taşıtlar için uygulanan yöntem, sigorta firmalarının zararını azaltmasına olanak tanır.
Bir örnekle açıklamak gerekirse; piyasa değeri 600.000 TL olan bir aracın büyük bir kazaya karışması sonucunda onarımı ekonomik bulunmazsa, sigorta şirketi bu bedeli kişiye ödemekle yükümlüdür. Ancak kazalı aracın sağlam kalan parçaları ya da bütün halinde hurdası, 70.000 TL gibi bir meblağ ile satılabilir. Böylece sigorta şirketi net 530.000 TL öder. Araç sovtaj bedeli hesaplama, eksper incelemesiyle başlar ve piyasa analizleri temel alınarak netleştirilir.
Sovtaj İhalesi Nedir?
Hasar gören varlıkların tekrar değerlendirilmesi için başvurulan yöntemlerden biri sovtaj ihalesi işlemidir. Bu uygulama, kazaya uğrayan ve tamir edilmesi ekonomik bulunmayan araçların açık artırma yöntemiyle satışa sunulması sürecini kapsar. Sigorta şirketi, bu malların rayiç değerini belirledikten sonra e-Sovtaj platformları aracılığıyla bir ihale düzenler. Amaç, hasarlı ürünlerden maksimum geri dönüşüm değerinin elde edilmesidir.
İhaleye katılan firma ya da kişiler, belirlenen başlangıç fiyatı üzerinden teklif vererek satın alma sürecine dahil olurlar. Böylece hem sigorta firması zararını azaltır hem de malzemenin yeniden kullanılabilirliği sağlanmış olur. Yapılan işlem çevresel sürdürülebilirlik açısından da önemlidir. Bu sayede birçok parça, yeniden değerlendirilmek üzere ekonomiye kazandırılır.
Sovtaj İhalesi Kaç Gün Sürer?
Sovtaj ihaleleri, hasarlı araç ya da malların elden çıkarılması sürecinde, sigorta şirketlerinin kullandığı etkin yöntemlerden biridir. Bu ihalelerin süresi ise ihale platformunun işleyişine, malın türüne ve teklif yoğunluğuna bağlı olarak farklılık gösterir. Çoğu zaman ihaleler 1 ila 3 iş günü arasında tamamlanır. Ancak bazı durumlarda, teklif sayısının fazlalığı ya da özel değerlendirme süreçleri nedeniyle süre uzayabilir.
İhale başlangıcında; hasarlı malın fotoğrafları, eksper raporu ve temel teknik bilgiler sistem üzerinden paylaşılır. Katılımcılar, belirlenen süre boyunca tekliflerini sunabilir. Ardından, en yüksek teklifi veren kişi ya da firma satın alma hakkını elde eder. e-Sovtaj ihale süreciyle, bu işlemler dijital ortamda kolaylıkla yürütülebilir.
Sovtaj için Gerekli Olan Şartlar
Sovtaj uygulaması, belirli adımları ve hukuki gereklilikleri içerir. Sürecin doğru bir şekilde işlemesi için yerine getirilmesi gereken şartlar arasında şunlar yer alır:
İşleme başlanabilmesi için, mal sahibinin yazılı olarak sürece rıza göstermesi gerekir.
Malın hangi düzeyde hasar aldığı, kullanılabilirliği ve pazardaki potansiyel değeri gibi unsurlar, bağımsız bir eksper tarafından analiz edilir.
Şirket, malın satılmasının uygun olduğunu düşündüğünde açık artırma ya da teklif usulüyle bir satış süreci başlatır.
Gerçekleştirilen işlemler, yürürlükteki mevzuata ve ilgili sigorta sözleşmesinin şartlarına uygun olmak zorundadır.
Tüm işlem aşamaların belge ile desteklenmesi gerekir.
Bu neticede sovtaj pert işlemleri, maddi kayıpların azaltılmasını sağlayarak maddi varlıkların ekonomiye geri kazandırılmasını sağlar.
Sovtaj Bedeli Ne Zaman Ödenir?
Sovtaj bedelinin ödeme süreci, hasar gören bir malın sigorta kapsamında değerlendirilmesiyle başlar. Sigortalı, malın ekonomik değerini yitirdiğini kabul ettiğinde ve satışına izin verdiğinde süreç resmiyet kazanır. Alınan hasarın büyüklüğü, eksper raporuyla belgelenir. Bunun sonucunda varlığın elden çıkarılması işlemi planlanır. Satış gerçekleşmeden önce, elde edilmesi muhtemel gelir tahmin edilerek tazminat hesabı oluşturulur.
Sigorta şirketi, hasarlı malın pazarlanabilir durumunu göz önünde bulundurarak bir satış süreci başlatır. Bu işlem tamamlandıktan sonra satıştan elde edilen meblağ net bir şekilde belirlenir. Netice olarak da sigortalıya yapılacak olan ödeme miktarından düşülür. Sovtaj bedeli, tazminat hesaplamasında dikkate alınarak ödenecek net tutarın belirlenmesinde rol oynar.
Sovtaj İşleminin Hukuki Boyutu Nedir?
Sovtaj uygulaması, sigorta hukukunun önemli ilkelerinden biri olan halefiyet kavramı çerçevesinde yürütülür. Bu ilkeye göre sigorta şirketi sigortalıya tazminatı tam olarak ödedikten sonra, zarar gören malın üzerinde tasarruf hakkını elde eder. Otomobil sigortalarında bu durum, tamamen hasar gören bir aracın rayiç değerinin ödenmesiyle birlikte o aracın mülkiyetinin sigorta şirketine geçmesi şeklinde görülür. Kısmi hasarlarda ise değiştirilen parçalar üzerindeki hak, sigorta şirketinin olur.
Sovtaj firmaları, bu sürecin uygulanmasında aracı rolü oynayarak satış işlemlerini yürütür. Bu işlemler, vergi mevzuatı kapsamında BSMV'ye tabidir. İşlemler tamamen yasal çerçevede yürütülür ve sigortalıların aleyhine bir durum oluşturmaz.
Sovtaj ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Tutar, sigortalıya ödenecek tazminattan düşülür. Dolayısıyla doğrudan sigortalıya ödenmez, tazminat miktarının belirlenmesinde bir indirim unsuru olarak kullanılır. Bu nedenle sigortalının alacağı net tazminat tutarı, hasarlı malın satışından elde edilen gelir düşüldükten sonra hesaplanır.
Bedeli fiilen ödeyen taraf, hasarlı malı satın alan kişi ya da kurumdur. Yapılacak ödeme, sigorta şirketinin düzenlediği satış ya da ihale süreci sonunda gerçekleşir. Sigorta firması ise bu bedeli sigortalıya ödeyeceği tazminattan mahsup ederek dikkate alır.
e-Sovtaj, yetkili sigorta şirketleri ve lisanslı platformlar aracılığıyla yürütüldüğünde güvenilir bir işlemdir. Süreç dijital olarak izlendiği ve tüm teklifler kayıt altına alındığı için şeffaflık sağlar. Ayrıca eksper raporlarıyla desteklenen satışlar, alıcı ve satıcı açısından adil bir ortam oluşturur.
Süreç hasar gören malın ekonomik değer taşıdığı belirlenince eksper incelemesiyle başlar. Sigortalının onayı alındıktan sonra mal, sigorta şirketi tarafından satışa çıkarılır. Elde edilen gelir tazminattan düşülerek sigortalıya net ödeme yapılır. Satış işlemi e-Sovtaj platformları üzerinden açık artırma yöntemiyle gerçekleştirilir.
Bedel, sigorta şirketinin hasarlı maldan elde ettiği gelir olduğu için tutar tazminat ödemesinden mahsup edilir. Amaç, sigorta şirketinin maddi kaybının en aza indirilmesidir. Bu nedenle sigortalıya ödenecek net miktar, sovtaj geliri kadar azaltılır. Bu uygulama sigorta sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamak ve prim dengesini korumak açısından önem taşır.