73/c Cezası Nedir? Ne Kadar?

Trafikte dikkat dağınıklığı, kazaların en büyük nedenlerinden biridir. Bu yüzden Karayolları Trafik Kanunu’nun 73/c maddesi, direksiyon başındayken sürücünün dikkatini yoldan ayıran davranışları açıkça yasaklar. Özellikle cep telefonu kullanımı, araç içi cihazlarla uğraşmak madde kapsamında değerlendirilir.

73/c Cezası Nedir?

Karayolları Trafik Kanunu’nun 73. maddesi, sürücülerin araç kullanırken dikkatini dağıtacak davranışlarda bulunmasını yasaklayan hükümleri içerir. Bu maddenin (c) bendinde ise özellikle araç kullanırken cep telefonu ya da benzeri iletişim cihazlarını elde tutarak kullanmak açıkça yasaklanmıştır. Yani direksiyon başında telefonla konuşmak, mesaj yazmak, sosyal medya uygulamalarına girmek veya video izlemek 73/c ceza maddesi kapsamına girer.

Düzenlemenin amacı, sürücünün gözünü yoldan, aklını trafikten uzaklaştırabilecek tüm davranışları önlemektir. Çünkü saniyelerle ölçülen bir dikkatsizlik, hem sürücünün hem de diğer yol kullanıcılarının hayatını tehlikeye atabilir.

73/c Cezası Hangi Durumlarda Uygulanır?

73/c cezası, direksiyon başında sürücünün dikkatini yoldan ayıran her türlü davranışta uygulanabilir. Kanun metninde en sık vurgulanan örnek cep telefonu kullanımıdır. Yani araç hareket halindeyken telefonu elde tutarak konuşmak, mesaj yazmak, sosyal medya bildirimlerine bakmak bu maddeye göre ihlaldir. Araç durakta veya kırmızı ışıkta beklerken bile telefonla uğraşmak, trafik tamamen durmadığı sürece cezaya neden olabilir.

Öte yandan 73/c’yi yalnızca telefonla konuşma cezası olarak düşünmemelisiniz. Araç içinde multimedya ekranında video izlemek, navigasyon ayarlarını sürüş esnasında değiştirmek de dikkat dağınıklığı yarattığı için madde kapsamına girebilir. Örneğin, otoyolda ilerlerken navigasyonu elle yeniden ayarlamak veya selfie çekmek gibi davranışlar da trafik ekipleri tarafından 73/c ihlali olarak değerlendirilebilir.

Direksiyon üzerindeki Bluetooth tuşlarını kullanarak konuşma veya telefon tutucusuna sabitlenmiş cihazdan haritaya bakma gibi durumlarda ceza kesilmez. Ancak sürücünün dikkatini yoldan belirgin şekilde uzaklaştıran her davranış 73/c tarafından ihlal olarak kaydedilebilir. Bu nedenle en güvenli yaklaşım, sürüş sırasında telefonu tamamen kenara bırakmak olacaktır.

73/c Cezası Ne Kadar?

Telefonla konuşma cezası 2025 yılında yeniden değerleme oranına bağlı olarak artırılır. 73/c ihlali yapan sürücülere 2.167 TL idari para cezası kesilir. Ceza tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılırsa, kanunen geçerli olan %25 indirim uygulanır. Yani erken ödeme yapan sürücüler bu cezayı 1.625,25 TL olarak öder. 

73/c Cezası Nasıl Sorgulanır ve Ödenir?

2025 telefonla konuşma cezası sorgulama işlemini yapmanın en kolay yolu e-Devlet sistemidir. e-Devlet hesabınıza giriş yaptıktan sonra arama kutusuna “Trafik Para Cezası Sorgulama” yazarak Emniyet Genel Müdürlüğü hizmetine ulaşabilirsiniz. Burada plaka numarası, TC kimlik numarası veya sürücü belgesi bilgileriyle üzerinize kayıtlı cezaları görüntüleyebilirsiniz. Ceza detaylarında yazıldığı tarih ve il bilgisi yer alır.

Diğer yöntem, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) internet vergi dairesi üzerinden sorgulama yapmaktır. Dijital Vergi Dairesi’nin web sitesine giriş yaptıktan sonra “Trafik Para Cezası Ödeme” sekmesini seçerek görüntüleyebilirsiniz. Sistem aynı zamanda online ödeme yapmanıza da olanak tanır. GİB üzerinden yapılan ödemelerde sistem anında güncellenir, böylece ceza borcunuz anında ödenmiş olarak görünür.

Trafikte telefonla konuşma cezasını ödemek için PTT şubeleri veya vergi daireleri de kullanılabilir. Ödeme sırasında 73/c’nin erken ödeme süresi (15 gün) dolmamışsa, sistem otomatik olarak %25 indirimi uygular. Sürenin geçtiği durumlarda tam tutar ödenir. Ödeme dekontunu saklamak, olası sistemsel hatalara karşı önemlidir. Ek olarak yanlış ceza kaydı durumunda, dekont itiraz sürecinde delil olarak kullanılabilir.

73/c Cezası Ehliyetten Puan Düşürür mü?

Seyir halinde telefonla konuşma cezası ehliyetten puan düşürür. 73/c maddesine göre araç kullanırken cep telefonu veya benzeri cihazları elde tutarak kullanan sürücülere sadece para cezası değil, aynı zamanda 10 ceza puanı da uygulanır. Bu puan, sürücünün trafik siciline işlenir ve yıl içinde biriken diğer cezalarla birlikte değerlendirilir. Türkiye’de sürücü belgesi puan sistemi 100 puan üzerinden işler. Yani toplamda 100 puana ulaşan sürücülerin ehliyetine belirli bir süreyle el konulabilir.

Ceza puanları, Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından kaydedilir. Sürücülerin e-Devlet üzerinden “Sürücü Ceza Puanı Sorgulama” hizmetiyle kolayca kontrol edebilir. Aynı yıl içinde birden fazla 73/c ihlali yapan sürücülerin puanları hızlı şekilde düşebilir. Özellikle ticari araç sürücüleri için bu durum daha da kritik hale gelir, çünkü hem iş güvenliği hem de sürücü belgesi riske girebilir.

Ceza puanları, belirli bir süre sonunda silinir ancak sürekli tekrar eden ihlaller sürücünün “riskli sürücü” olarak işaretlenmesine neden olur. Bu yüzden sadece para cezasından kaçınmak değil, trafikte dikkat dağınıklığını en aza indirmek de büyük önem taşır.

73/c Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?

73/c cezasının hatalı kesildiğini düşünüyorsanız, cezaya yasal olarak itiraz etme hakkınız bulunur. İtiraz süreci, Kabahatler Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca düzenlenmiştir ve ceza tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılmalıdır. Bu süre içinde başvuru yapılmazsa, ceza kesinleşir ve iptal edilmesi mümkün olmaz. Bu nedenle cezanın haksız olduğuna inanıyorsanız, ilk adım olarak cezanın yazıldığı tarih ve tebliğ gününü mutlaka kontrol etmeniz gerekir.

İtiraz işlemi, cezanın kesildiği yerin Sulh Ceza Hakimliği’ne dilekçe ile yapılır. Dilekçede, cezayı hangi gerekçeyle haksız bulduğunuz açıkça belirtilmelidir. Örneğin, cezanın plaka hatasıyla yazılması, araç kullanılmadığı bir tarihte ceza kesilmesi, ya da fotoğraf veya video gibi somut bir delilin olmaması gibi durumlar geçerli itiraz nedenleri arasında sayılabilir. Dilekçenize ceza tutanağının fotokopisini, kimlik belgenizi ve varsa ödeme dekontunu da eklemeniz gerekir.

Bazı durumlarda, 73/c cezaları plaka üzerinden kesildiği için, sürücünün kim olduğuna dair doğrudan tespit yapılmaz. Bu durumda araç sahibi, cezayı kendisinin işlemediğini gösteren belgeleri, örneğin aracı o gün başkasının kullandığına dair noter vekaleti veya yazılı beyanı sunarak cezaya itiraz edebilir. Hakimlik, delilleri değerlendirip araçta telefonla konuşma cezasını iptal edebilir. Süreç ortalama 2-4 hafta içinde sonuçlanır. 73/c uyarınca yaptığınız itiraz kabul edilirse, ödenmiş ceza tutarı iade edilir.

Trafikte dikkat dağınıklığı yalnızca ceza değil, can güvenliği açısından da büyük risk taşır. 73/c cezası bu yüzden yalnızca bir kural değil aynı zamanda bir uyarıdır. Bu noktada Türkiye Sigorta’nın kasko çözümleri, olası kazalarda hem sizi hem de aracınızı güvence altına alır.

73/c Cezası ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular