SRC Belgesi Nedir ve Nereden Alınır?

Ulaşım sektörü, ülke ekonomisinin ve bireysel istihdamın temel taşlarından biridir. Ancak karayolu taşımacılığı yapacak her sürücü, yalnızca ehliyet sahibi olmakla yükümlülüğünü tamamlamış sayılmaz. Taşımacılık sektöründe profesyonel sürücü olmanın ilk adımı, gerekli yasal belgeleri eksiksiz tamamlamaktır. Bu belgelerin başında da SRC belgesi gelir. Karayolu üzerinden yolcu veya yük taşımacılığı yapan herkesin sahip olması gereken SRC belgesi, sürücünün mesleki yeterliliğini resmi olarak kanıtlar. 

Türkiye’de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurumlar tarafından verilen belge, hem yurt içi hem de uluslararası taşımacılıkta geçerlidir. Belgeye sahip olmak ise yalnızca bir zorunluluk değil, aynı zamanda sektörde güvenilirliğin, profesyonelliğin, yasal uygunluğun da göstergesidir. Çünkü SRC belgesi bulunmayan sürücülerin ticari taşımacılık yapması yasaktır, denetimlerde cezai işlem uygulanabilir. Dolayısıyla hem bireysel sürücüler hem de taşımacılık firmaları için belge sürecini eksiksiz yürütmek son derece önemlidir.

SRC Belgesi Ne Demek ve Ne İşe Yarar?

Karayolu taşımacılığı yapan sürücülere verilen SRC belgesi, bir çeşit “Mesleki Yeterlilik Belgesi” demektir. Sürücülerin mesleki bilgi düzeylerini ve taşıma güvenliğini artırmaya yönelik resmi yeterlilik belgesidir. Basitçe söylemek gerekirse ticari araç kullanan sürücünün yasal olarak çalışabilmesi için bu belgeye sahip olması şarttır. Hem şehir içi hem şehirlerarası taşımacılıkta geçerli olan belge, aynı zamanda uluslararası taşımacılıkta da belirleyici rol oynar. 

Yük ya da yolcu taşımacılığı, sıradan araç kullanmaktan çok daha farklı sorumluluklar içerir. Bu nedenle, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, mesleki yeterlilik koşulunu getirerek taşımacılık sektöründe kalite standardı oluşturmuştur. SRC belgesi, güvenli sürüş teknikleri, yolcu ilişkileri, taşımacılık mevzuatı, acil durum yönetimi gibi pek çok konuyu kapsayan eğitimlerin sonucunda verilir.

SRC belgesi, sürücülere yasal yetki kazandırmanın yanı sıra profesyonel standartlara taşır. Eğitim sürecinde verilen kapsamlı dersler sürücülerin trafikte daha bilinçli, dikkatli ve sorumluluk sahibi hareket etmelerini sağlar. Örneğin; SRC belgesi 1-2-3-4-5 olmak üzere farklı türlere ayrılır, her belgenin kullanım alanı farklıdır. Yani her sürücü, yaptığı işe uygun belgeyi almakla yükümlüdür. Ayrıca sürücülerin kariyerinde de önemli bir yer tutar. Taşımacılık sektöründe istihdam sağlamak isteyen kişilerin öncelikle SRC belgesine sahip olmaları gerekir. Sektördeki amacı ise hem firmaların güvenli sürücülerle çalışmasını sağlamak hem de sürücülerin mesleki gelişimini desteklemektir.

SRC Belgesi 1-2-3-4 Nedir?

SRC belgeleri taşımacılık türüne göre sınıflandırıldığı için her sınıf farklı bir taşımacılık alanını temsil eder. Yani her belge türü farklı kapsamlara sahiptir. Örneğin; sadece şehirler arası otobüs şoförleri SRC 2 belgesiyle çalışabilirken uluslararası tır şoförleri SRC 3 belgesi almak zorundadır. Bu sınıflar şunlardır:

SRC-5 Belgesi Nedir?

SRC 5, yurt içi ve yurt dışı tehlikeli madde taşınması için gereklidir. Bu belgeye sahip olan sürücüler, ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşınmasına İlişkin Avrupa Anlaşması) kapsamında belirlenen kurallara uygun şekilde taşıma yapma yetkisine sahiptir. SRC 5; yanıcı, patlayıcı, toksik veya çevreye zararlı maddelerin güvenli bir şekilde taşınabilmesi için zorunludur. Bu belgeyi almak için adayların belirli bir eğitim programını tamamlaması ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapılan sınavda başarılı olması gerekir.

SRC Belgesi için Gerekli Evraklar

SRC belgesi başvurusunda bulunmadan önce bazı resmi belgeleri hazırlamanız önemlidir. Söz konusu belgeler, başvurunun geçerliliği ve uygunluğunuzun tespit edilmesi açısından zorunludur. Eksik belge durumunda başvurunuz reddedilebilir veya gecikebilir. Dolayısıyla belgelerinizi tamamlamanız sürecin hızlı sonuçlanması açısından büyük önem taşır. SRC belgesi için gerekli evraklar ise şunlardır:

SRC Belgesi Nasıl Alınır?

SRC belgesi alımı, özellikle taşımacılık sektörüne yeni adım atan sürücülerin en çok merak ettiği konulardan biridir. Siz de başvuru yapmak isterseniz SRC belgesi almak için öncelikle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş sürücü eğitim merkezlerinden birine kayıt olmalısınız Kayıt işlemi sırasında yukarıda belirtilen belgeleri teslim edip sürücü eğitim sürecine dahil edilirsiniz. Ancak başvuru sürecinde belirli şartları taşımanız gerekir. Örneğin; en az ilkokul mezunu olmak, 66 yaşından küçük olmak ve gerekli sağlık koşullarını sağlamak bu şartların başında gelir. SRC belgesi yaş sınırı ise 18 olarak belirlenmiştir.

Eğitim süreci genellikle birkaç hafta sürer, bu süreçte trafik bilgisi, iş güvenliği, yolcu veya yük taşıma esasları, çalışma süreleri, ilk yardım, meslek etiği, çevre bilinci gibi konularda kapsamlı eğitim verilir. Sadece teoride değil, pratik olarak da eğitim aşaması vardır. Pratik eğitimlerde ise araç hakimiyeti, refleksler, ani durum tepkisi ve profesyonel sürüş kabiliyeti değerlendirilir. Eğitim sonunda aday olarak çoktan seçmeli test sorularından oluşan sınava girmeniz gerekir. Sınavdan en 60 puan alarak başarılı olursanız belge almaya hak kazanabilirsiniz. Ancak bazı durumlarda muafiyetli SRC başvurusunda bulunabilirsiniz. Örneğin; 2003 yılından önce B, C, D veya E sınıfı sürücü belgesi aldıysanız belirli şartları sağladığınızda sınavdan muaf tutulabilirsiniz.

Öte yandan SRC belgesi harcı ödeme işlemini tamamlamanız da belgeyi almak için önemli bir adımdır. Belge harcı, her yıl belirlenen tutarlar üzerinden ödeneceği için güncel tutar üzerinden işlem yapmalı, dekontu başvuru dosyasına eklemelisiniz. Başvuru tamamlandıktan sonra belge birkaç hafta içinde size teslim edilecektir.

E-Devletten SRC Belgesi Nasıl Alınır?

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte SRC başvuruları ve sorgulamalarını artık e-Devlet üzerinden de yapabilirsiniz. E-Devletten SRC belgesi alımı işlemlerinizi büyük ölçüde kolaylaştıracağı için zaman tasarrufu edebilirsiniz. e-Devlet sistemine T.C. kimlik numarası - şifre ile giriş yaparak “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı SRC Belgesi Sorgulama” hizmetine ulaşarak işlemlere başlayabilirsiniz. Buradan hem belge başvurusu yapılabilir hem de mevcut belgelerin geçerliliği kontrol edebilirsiniz. Ayrıca belge sorgulama işlemi de yine bu platform sayesinde yapılır. Böylece belgelerinin geçerlilik süresini, türünü, detaylarını hızlıca öğrenebilirsiniz.

SRC Belgesi Ücreti Ne Kadar?

Her yıl güncellenen SRC belgesi ücreti başvuru esnasında gündeme gelen konulardan biri. Çünkü ücretler, alınacak belge türüne, kurs merkezine, döneme göre farklılık gösterebilir. Ayrıca belge harcı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından belirlenen resmi tarifeye göre tahsil edilir. Ödemeyi genellikle vergi daireleri veya online sistemler üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Genel olarak belge ücreti, eğitim bedeli, sınav harcı, belge düzenleme bedelini kapsar. Harç ödemesini ise vergi daireleri, PTT şubeleri ya da e-Devlet sistemleri üzerinden yapabilirsiniz. Eğitim merkezleri, ücretin yanı sıra bazı ek hizmetler (örneğin materyal veya eğitim destekleri) için küçük farklar talep edebilir. Ödemelerin tamamlanmasının ardından kurs süreciniz başlar, başarıyla tamamlarsanız belgeniz teslim edilir.

SRC Belgesi Geçerlilik Süresi Ne Kadardır?

SRC belgesi geçerlilik süresi, alındığı tarihten itibaren 5 yıl olarak belirlenmiştir. Süreniz dolduysa belge yenileme işlemi yaparak belgenizi geçerli hale getirmelisiniz. Yenileme sırasında güncel sağlık raporu, kimlik fotokopisi ve mevcut belgeniz talep edilir. Amaç mesleki yeterliliklerinizi sürekli güncel tutmanızı sağlamaktır. Ayrıca SRC belgesi yaş sınırı da yenileme sürecinde önemlidir, normal şartlarda 66 yaşından gün almamış olmak gerekir, ancak düzenlemeyle 31 Aralık 2025 tarihine kadar sınır 69 olarak belirlenmiştir. Yani 2025 sonuna kadar 69 yaşınızdan gün aldıysanız yenileme yapamazsınız.

Yalnızca yasal belgeler değil, sürüş güvenliği de profesyonel taşımacılığın temelidir. SRC belgesi alarak mesleki yeterliliğinizi kanıtlayabilir, ancak tam güvence için aracınızı da güvence altına almalısınız. Kasko seçenekleriyle Türkiye Sigorta’nın sunduğu avantajlı teklifleri inceleyin, hem aracınızı hem kazancınızı koruyun.

SRC Belgesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular