Denizle iç içe bir yaşam tarzını benimseyen kişiler için tekne ehliyeti deniz trafiğinde güvenliğin ilk adımı halindedir. Türkiye’de hem özel hem de ticari amaçlı tekne kullanmak isteyen herkesin ehliyet alması gerekir. Siz de gerekli koşulları sağlayarak, ticari tekne ehliyeti ve diğer çeşitler arasından kullanım alanınıza yönelik bir seçimde bulunabilirsiniz.
Tekne Ehliyeti Nedir?
Tekne ehliyeti belirli büyüklükteki ya da motor gücüne sahip deniz araçlarını kullanabilmek için alınması gereken resmi bir belgedir. Ehliyet kişiye tekneyi güvenli şekilde sevk ve idare etme yetkisi tanır. Yalnızca eğlence amaçlı deniz araçları değil balıkçılık, turizm veya taşımacılık faaliyetlerinde kullanılan motorlu tekneler de bu kapsamda değerlendirilir. Türkiye’de tekne ehliyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş liman başkanlıkları aracılığıyla verilir. Ehliyet sahibi kişiler denizde uluslararası kurallara uygun şekilde seyir yapabilir. Aynı zamanda liman giriş çıkış işlemlerini de resmi olarak gerçekleştirebilir.
Tekne Ehliyeti Çeşitleri Nelerdir?
Tekne ehliyetleri kullanılacak deniz aracının türüne ve amacına göre farklı kategorilere ayrılır. Bu kategoriler sürücünün hangi sularda seyir yapabileceğini, teknenin boyut ve motor gücünü, ayrıca ticari ya da amatör kullanım farkını belirleyerek güvenli bir deneyim için temel oluşturur. Türkiye’de en çok bilinen tekne ehliyeti türleri kısaca şu şekildedir:
Amatör Denizci Belgesi (ADB)
24 metreye kadar tekne ehliyeti olarak da bilinen Amatör Denizci Belgesi kişisel veya sportif amaçlı deniz araçlarını kullanmak isteyenlere verilir. Bu belgeyle ticari taşımacılık yapılamaz.
Ancak amatör denizci belgesiyle 24 metreye kadar uzunluktaki tekneleri kullanabilirsiniz. Söz konusu belge yat sahipleri veya hobi amaçlı deniz tutkunları arasında son derece yaygındır.
Kısa Mesafe Telsiz Operatörü (KMT) Belgesi
KMT belgesi denizde seyir yapan teknelerde kullanılan telsiz sistemlerinin yasal olarak kullanılabilmesi için zorunludur. Amatör denizci belgesine ek olarak alınması tavsiye edilir. Özellikle uluslararası sefer yapacak teknelerde telsiz operatörü belgesi bulundurmak zorunludur.
Ticari Yat Kaptanlığı Belgesi
İlgili belge turizm ya da taşımacılık faaliyetlerinde kullanılan tekneleri yönetmek isteyenler için düzenlenir. Ticari tekne kaptanlığı belgesi almak için denizcilik eğitimi almak, belirli denizcilik tecrübelerine sahip olmak ve yapılan sınavı başarıyla geçmek gerekir.
Gemiadamı Yeterlilik Belgeleri
Gemiadamı belgeleri belirli tonaj üzerindeki ticari gemi ve büyük teknelerde çalışmak isteyen kişiler için zorunludur. Bu belgeler gemi kaptanı, makinist, yağcı ya da usta gemici gibi farklı pozisyonlara göre değişiklik gösterir.
Tekne Ehliyeti Nasıl Alınır 2025?
2025 yılı itibarıyla tekne ehliyeti almak isteyenlerin yapması gereken başvuru süreci hem çevrim içi hem de fiziki yollarla gerçekleştirilebilir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yürütülen “Amatör Denizci Belgesi” programı vatandaşların e-Devlet üzerinden kolay şekilde başvuru yapabilmesine olanak tanır. Tekne ehliyeti almak için izlenen temel adımlar şöyledir:
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü ve Liman
Başkanlıklarında yapılan eğitimlere katılabilirsiniz.
Başvuru sırasında kimlik belgesi, vesikalık fotoğraf ve sağlık raporu gibi belgeler talep edilir. Sağlık raporunun “tekne kullanmaya engel teşkil eden bir durum yoktur” ibaresini içermesi gerekir.
Sınav hem çevrim içi hem de liman başkanlıklarında yapılabilir. 25 soruluk testte başarılı olan adaylar belge almaya hak kazanır.
Sınavı geçen adaylar belgelerini liman başkanlığından ya da e-Devlet üzerinden dijital olarak alabilir.
Ticari Tekne Ehliyeti Nasıl Alınır?
Ticari amaçla kullanılan tekneler için amatör belge yeterli değildir. Bu tür araçları kullanmak isteyen kişilerin profesyonel eğitim alması ve “Ticari Yat Kaptanlığı” ya da “Gemiadamı Belgesi” edinmesi gerekir. Bu belgeler denizcilik okullarından veya Ulaştırma Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş özel kurslardan alınabilir.
Tekne Ehliyeti Şartları Nelerdir?
Tekne ehliyeti alabilmek için genel olarak şu şartların sağlanması gerekir:
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak ya da Türkiye’de ikamet iznine sahip olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak (Amatör denizci belgesi için),
Sağlık açısından deniz aracını kullanmaya elverişli olmak,
Sınavlarda başarılı olmak,
Gerekli evrakları eksiksiz teslim etmek,
Tekne ehliyeti ücreti ödemesi yapmak.
Tekne Ehliyeti Nereden Alınır?
Tekne ehliyeti başvuruları Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Liman Başkanlıkları üzerinden yapılır. Amatör denizci belgesi almak isteyen kişiler e-Devlet sisteminden ön başvuru yaparak istedikleri liman başkanlığında sınava girebilir. Ticari ehliyetler için ise Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş eğitim kurumları tercih edilmelidir. Bazı özel kurumlar teorik eğitimleri çevrim içi ortamda sunarken pratik uygulamaları deniz üzerinde gerçekleştirir. Bu sayede adaylar hem teorik hem de pratik bilgiye sahip olur.
Tekne Ehliyeti Kaç Yaşında Alınır?
Amatör denizci belgesi almak için yaş sınırı 14 olarak belirlenmiştir. Ancak 18 yaşın altındaki adayların başvuru sırasında ebeveyn izni gereklidir. Ticari tekne ehliyeti yaş sınırı 18’dir. Gemiadamı belgeleri içinse genel olarak 20 yaş ve üzeri adaylar tercih edilir. Yaş sınırları denizcilik güvenliği açısından belirlenmiş olup gençlerin denizcilik bilincini küçük yaşta kazanmalarını teşvik eder.
Tekne Ehliyeti Sorgulama Nasıl Yapılır?
Tekne ehliyeti sorgulama işlemi ile ehliyetin geçerliliğini, belge numarasını ve kayıt durumunu e-Devlet üzerinden öğrenebilirsiniz. Bunun için “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı / Amatör Denizci Belgesi Sorgulama” hizmetini kullanabilirsiniz. Sorgulama sonucunda belge geçerlilik tarihi, düzenleyen liman başkanlığı ve belge tipi görüntülenir. Ayrıca e-Devlet üzerinden dijital belge çıktısı da alınabilir.
Denizlerde güvenli bir seyir için yalnızca ehliyet sahibi olmak yeterli değildir. Olası risklere karşı sigorta korumasına sahip olmak da büyük önem taşır. Türkiye Sigorta deniz araçlarınıza özel tekne sigortası, yat sigortası ve sorumluluk sigortası ürünleriyle her yolculuğunuzda yanınızda olur. Hem teknenizi hem de kendinizi güvence altına almak istiyorsanız Türkiye Sigorta’nın sunduğu kapsamlı sigorta çözümlerini hemen inceleyebilirsiniz.
Tekne Ehliyeti Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
E-Devletten Tekne Ehliyeti Nasıl Alınır?
E-Devlet üzerinden “Amatör Denizci Belgesi Başvuru Sistemi”ne giriş yaparak çevrim içi eğitimi tamamlayabilir, sınava girebilir ve başarılı olmanız halinde belgenizi dijital ortamda indirebilirsiniz.
Gemici Ehliyeti Kaç Metre Tekne Kullanabilir?
Gemici ehliyeti genel olarak 24 metreden büyük ticari teknelerde geçerlidir. Bu belgeye sahip olan kişiler kaptan ya da makinist gözetiminde görev yapabilir.
Kaç Metre Tekneye Ehliyet Gerekli?
Motor gücü 10 beygiri aşan ya da 2,5 metreden uzun tekneler için ehliyet gereklidir. Küçük şişme botlar veya düşük motor gücüne sahip tekneler bu kapsamın dışında kalabilir.
Tekne Ehliyeti Ne Kadar Sürede Alınır?
Amatör denizci belgesi genel olarak birkaç gün içinde alınabilir. Eğitim ve sınav süreci toplamda 3 ile 5 gün sürer. Ticari belgelerde bu süre kurs ve staj dönemlerine bağlı olarak birkaç ayı bulabilir.
Özel Tekne Ehliyeti Nasıl Alınır?
Kendi teknesini kullanmak isteyenler için Amatör Denizci Belgesi yeterlidir. Bu belgeyle ticari faaliyet yürütmeden özel teknenizi yasal şekilde kullanabilirsiniz.
Tekne Ehliyeti Almak Zor Mu?
Tekne ehliyeti almak zor değildir. Eğitim süreci temel denizcilik bilgilerini içerir. Sınavlar da genel kültür düzeyindedir. Kısa süreli bir hazırlıkla kolay şekilde başarılı olabilirsiniz.
2025 Hurda Teşvik Yasası ile ÖTV indirimi ve diğer avantajları keşfedin.
Araç Muayenesi güncel fiyatları ve ödeme detaylarını öğrenin.
2025 Gelir vergisi dilimlerini kolayca öğrenin.
Pasaport yenileme nasıl yapılır? Gerekli belgeler ve başvuru adımlarını öğrenin.
Güncel köprü ve otoyol geçiş ücretlerini bu içerikte bulabilirsiniz.
2025 pasaport ücretleri, başvuru adımları ve ödeme yöntemlerini öğrenin.