4A, 4B, 4C Sigortalı Nedir?

4A, 4B ve 4C, çalışanların SGK kapsamındaki statülerini belirler. Hangi gruba dahil olduğunuz hak ve yükümlülüklerinizi etkiler.

03 Kasım 2025
6 dakika

4a, 4b ve 4c Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminde yer alan en temel sigorta türleridir. Çalışanların statüsüne göre hangi sigorta koluna dahil olduklarını gösterir. Her çalışan, yaptığı işe ve bağlı olduğu kuruma göre bu üç sistemden biri üzerinden sigorta kapsamına alınır. Türkiye’de sosyal güvenlik yapısı uzun yıllardır birçok düzenleme geçirdiği için artık “SSK”, “Bağ-Kur”, “Emekli Sandığı” olarak bilinen sistemler, 4a, 4b, 4c adlarıyla anılır. Bu sayede çalışanların prim ödemeleri, emeklilik hakları, sağlık güvenceleri daha bütüncül bir yapıya kavuşmuş durumda. 4a sigorta maaşla çalışan özel sektör personelini kapsarken 4b sigorta kendi işini yapan esnafları ve serbest meslek sahiplerini içerir. 4c ise kamu görevinde bulunan memurları güvence altına alır. Söz konusu ayrım, çalışma hayatının daha düzenli işlemesi için büyük öneme sahip. Çünkü hangi sigorta koluna dahil olduğunuzu bilmeniz prim hesaplamasından emeklilik planlamasına kadar pek çok konuda belirleyici bir unsur oluşturur.

4A Sigorta Ne Demek?

4a sigorta, Türkiye’de özel sektör çalışanlarının sosyal güvenlik kapsamını belirleyen en yaygın sistemdir. Bir işverenin yanında maaş karşılığı çalışan herkes 4a statüsünde sayılır. 4a kapsamında çalışan adına prim ödemeleri, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından kayıt altına alınır. Primlerin düzenli yatırılması, emeklilik, sağlık, iş kazası, doğum gibi durumlarda yasal güvence oluşturur. Bu nedenle 4a sigorta sistemi, uzun vadeli finansal güvenliğin temeli olarak değerlendirilir.

Her ay işveren tarafından maaştan belirli kesinti yapılır, miktar SGK’ya aktarılır. Ayrıca sigortalı olarak sağlık kurumlarında muayene, tedavi, ilaç gibi hizmetlerden yararlanabilirsiniz. İşten ayrılma durumunda dahi sigorta primi belirli süre boyunca sağlık güvencesinin devam etmesini sağlar. e-Devlet platformu üzerinden 4a sigorta sorgulama işlemi yaparak prim gün sayısı, hizmet dökümü ve toplam yatırılan miktar gibi bilgilere ulaşabilirsiniz.

4A İsteğe Bağlı Sigorta Nasıl Yapılır?

Eğer 4a kapsamında çalışıyor ancak prim bildiriminiz eksikse veya hiç bildirim yapılmıyorsa isteğe bağlı sigorta yoluyla prim ödeme imkânınız var. Süreçte izlemeniz gereken adımlar ve başvuru koşulları da oldukça nettir. Öncelikle doğrudan Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru yapabilirsiniz. İkametgah ve kimlik belgeleri ile birlikte başvuru formunu doldurmanız yeterlidir. Ancak başvuru sırasında hangi tarihler arasını geriye dönük (isteğe bağlı olarak) kapsamak istediğinizi belirtmeniz gerekir. SGK, talebinize ilişkin hesaplama yaparak ödemeniz gereken prim tutarını bildirir. 

Prim ödeme periyodu, prime esas kazanç alt - üst sınırlarına göre hesaplandığı için gelir düzeyinize uygun tutarı seçebilirsiniz. Ödemeleri banka kanalı veya vezne aracılığıyla gerçekleştirebilirsiniz. Ödeme planını düzenlemek için ise SGK ile yazılı mutabakat sağlanmalıdır. İsteğe bağlı prim ödeme süresince sağlık hizmetlerine erişim hakkı da kazanırsınız. Prim yükümlülüğünü yerine getirmeye devam ettiğiniz sürece borçsuzluk ile prim gün sayısı birikmeye devam eder. Başvuru ve ödeme sürecinde ayrıntılı bilgi almak isterseniz il veya ilçe SGK müdürlüğüyle görüşmeniz yararlı olacaktır.

4A İsteğe Bağlı Sigorta Kaç Yıl Ödenir?

4A isteğe bağlı sigorta kapsamında prim ödemeleri, talebe göre değişiklik gösterebilir ancak emeklilik için gereken toplam prim gün sayısına ulaşılana kadar devam eder. Kadın ve erkekler için prim gün sayısı, yaş şartları farklıdır. Bu nedenle isteğe bağlı ödemeler, kişisel emeklilik planınıza uygun şekilde ayarlanır. Prim ödemeleri düzenli yapıldığı sürece sigortalılık süresi kesintisiz olarak birikir. Ayrıca geriye dönük olarak ödenebilecek primler, belirli sınır dâhilinde hesaplanabilir, genellikle son 12 aya kadar geçmişe dönük prim ödemesi yapılabilir. Ancak isteğe bağlı sigorta ödemeleri, SGK tarafından belirlenen alt - üst sınırlar doğrultusunda gerçekleşmelidir. Dolayısıyla Süreyi doğru planlamak, eksiksiz prim biriktirmek, ileride emeklilikle diğer sosyal hakların kesintisiz olarak kullanılabilmesini sağlar.

2025 4A Sigorta Primi Ne Kadar?

2025 yılı itibarıyla 4a sigorta primi, isteğe bağlı veya zorunlu sigorta kapsamında ödenecek tutarlara göre değişiklik gösterir. Alt - üst sınırlar, SGK tarafından belirlenen güncel brüt asgari ücret üzerinden hesaplanır. İsteğe bağlı olduğunda ödenecek prim gün sayısıyla aylık tutar belirlenirken prime esas kazanç alt - üst sınırı dikkate alınır. Prim ödemeleri aylık olarak yapılır ayrıca, eksik prim günlerini tamamlamak isteyenler için geriye dönük ödeme imkânı, mevzuat çerçevesinde belirlenmiş sürelere tabidir. 4a sigorta primi hesaplaması ise şu şekilde gerçekleşir:

Malullük, yaşlılık, ölüm sigortası primi oranı: %20

Genel sağlık sigortası primi oranı: %12,5

İşsizlik sigortası primi oranı: %3 (%1 işçi, %2 işveren)

Kısa vadeli sigorta primi: %2,25

Toplam prim oranı: %37,75

Alt sınır (aylık prime esas kazanç): 26.005,50 TL (prim tutarı yaklaşık 8.321,76 TL bireysel kısım)

Üst sınır (aylık prime esas kazanç): 195.041,40 TL (prim tutarı yaklaşık 62.413,25 TL bireysel kısım)

4B Sigorta Nedir?

4b sigorta, serbest meslek sahipleri, kendi nam ve hesabına çalışan bireyleri kapsayan sosyal güvenlik sistemidir. Kapsamda yer alan kişiler, devlet güvencesiyle emeklilik, hastalık ya da malullük haklarından yararlanabilir. 4b sigorta, bireylerin kendi primlerini düzenli ödemesiyle aktif hale gelir. Ancak prim ödemeleri, ileride emekli maaşıyla sağlık hizmetlerinden faydalanabilmek için de zorunludur. Yani 4b sigortalı olmak, çalışma hayatında sigortalı olarak sayılmayı, sosyal güvenlik haklarına erişimi sağlar. Ayrıca prim ödemeleriyle gün sayısı, emeklilik yaşının belirlenmesinde doğrudan etkili olur. 4b sigorta sistemi, serbest meslek sahiplerine esnek prim ödeme imkânı da sunar. Her ay belirlenen prime esas kazanç üzerinden ödemeler yapılır. Primler de SGK tarafından belirlenen oranlarla tahsil edilir.

4B Sigortalı Ne Demek?

4b sigortalı, kendi işini yürüten veya bağımsız çalışan, sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olan kişidir. Söz konusu kişiler, belirlenen prime esas kazanç üzerinden primlerini öder, bu sayede emeklilik, malullük ve hastalık gibi haklardan yararlanabilir. 4a 4b sigorta farkı da zaten ödeme şeklinden kaynaklanır. 4a’da işveren öderken 4b’de kendiniz ödersiniz. Ortak nokta ise düzenli ödemeyle kazanılan emeklilik hakkıdır. 4b sigortalı olduğunuzda düzenli prim ödemesiyle sosyal güvenlik sistemine dahil olabilirsiniz.

4B Sigorta Primi Ne Kadar 2025?

2025 yılı itibarıyla 4b sigorta primi, prime esas kazancın %32’si oranında hesaplanmaktadır. Bu oran, %20 malullük, yaşlılık, ölüm sigortası primi ile %12 genel sağlık sigortası primini kapsamaktadır. Aylık prime esas kazanç alt sınırı 26.005,50 TL, üst sınırı ise 195.041,40 TL olarak belirlenmiştir. Alt sınır üzerinden prim ödemesi 8.321,76 TL, üst sınır üzerinden prim ödemesi ise 62.413,25 TL civarındadır. 4b sigorta sorgulama işlemlerinizi de e-Devlet üzerinden görüntüleyebilir, gecikmiş ödemeler yani 4b sigorta borcu ödeme için yine aynı kanalı kullanabilirsiniz.

4C Sigorta Ne Demek?

4c sigorta, devlet memurları ve kadrolu kamu görevlilerinin tabi olduğu sosyal güvenlik sistemidir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yer alan statü, kamuda görev yapan öğretmenler, hakimler, polisler, askerler, diğer kadrolu personelin sosyal güvenlik haklarını güvence altına alır. Eskiden Emekli Sandığı olarak bilinen sistem, artık 4c sigortalılık adıyla anılır hem emeklilik hem de sağlık güvencesi sunar. Sigorta türü kapsamında, memurun çalıştığı süre boyunca düzenli prim ödemesi yapılır, ödemeler kamu kurumları aracılığıyla Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) aktarılır.

4C Sigortalılık Nedir?

4c sigortanın temel amacı, kamu görevlilerinin emeklilik haklarını ve sağlık hizmetlerine erişimlerini güvence altına almak, aynı zamanda olası iş kazası, hastalık durumlarında maddi destek sağlamaktır. Ayrıca 4c sigortalılığı sayesinde devlet memuru belirli şartları yerine getirdiğinde emekli maaşı alabilir, hizmet yılına göre ek sosyal haklardan faydalanabilir. Sistemde prime esas kazanç, çalışılan kademe ile unvana göre değişiklik gösterir, ancak genel oranlar kanun ile belirlenmiştir.

4C Sigorta Primi Ne Kadar?

4c sigortalıları için malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları prim oranı, prime esas kazancın %20’si olarak belirlenmiştir. Bu oranın %9’u sigortalının, %11’i işverenin hissesine tekabül eder. Kanun kapsamındaki fiilî hizmet için zam eklenen işlerde ise prim oranına ek puanlar eklenir. 40. maddeye istinaden çalışılan 60 güne 3,33 puan, 90 güne 5 puan ve 180 günlük hizmete ise 10 puan eklenir, farkın hepsini işveren öder. Genel sağlık sigortası primi ise kısa - uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için prime esas kazancın %12,5’i oranındadır. 4c sigorta primi hesaplama oranlara göre yapılır. Primin %5’i sigortalı, %7,5’i işveren hissesinden oluşur. Kurum tarafından ödenen primlerinizi 4c sigorta sorgulama ekranından yani e-devlet üzerinden görüntüleyebilirsiniz. 4c sigorta emekli maaşı ise işe giriş tarihine göre hesaplandığından farklı uygulamalara tabidir. Ancak 2025 yılı en düşük 4c emekli maaşı 16.880 TL olarak belirlenmiştir.

4a, 4b ve 4c sigortalılık ile gelecekteki emeklilik güvencenizi oluşturabilirsiniz. Primleriniz düşük ya da geleceğiniz için daha iyi yatırımlar yapmayı düşünüyorsanız Türkiye Sigorta’nın bireysel emeklilik planları ile geleceğiniz için bugünden birikim yapmaya başlayabilirsiniz.

4A, 4B, 4C Sigorta ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

4B Sigorta Borcu Ödenmezse Ne Olur?

4A Sigortalı Ne Zaman Emekli Olur?

4B Sigorta Borcu Neden Çıkar?

4C Sigorta Kimleri Kapsıyor?

4C Sigorta Ne Zaman Yatar?

Öne Çıkarılanlar
Araç
Hurda Teşvik Yasası Nedir? Şartlar Nelerdir?
08 Ağustos 2025
6 dakika
Hurda Teşvik Yasası Nedir? Şartlar Nelerdir?

2025 Hurda Teşvik Yasası ile ÖTV indirimi ve diğer avantajları keşfedin.

Konut
Emlak Vergisi Ne Zaman ve Nasıl Ödenir?
11 Temmuz 2025
5 dakika
Emlak Vergisi Ne Zaman ve Nasıl Ödenir?

Emlak vergisi ödeme tarihleri ve dikkat edilmesi gereken detaylar burada!

Seyahat
Öğrenci Pasaportu Nedir? Nasıl Alınır?
27 Ağustos 2025
5 dakika
Öğrenci Pasaportu Nedir? Nasıl Alınır?

Öğrencilere özel, harçsız pasaport başvuru rehberi.

Araç
Köprü ve Otoyol Geçiş Ücretleri
11 Temmuz 2025
6 dakika
Köprü ve Otoyol Geçiş Ücretleri

Güncel köprü ve otoyol geçiş ücretlerini bu içerikte bulabilirsiniz.

Araç
Ehliyet Yenileme Ücreti ve Gerekli Belgeler
05 Temmuz 2025
6 dakika
Ehliyet Yenileme Ücreti ve Gerekli Belgeler

2025 yılı ehliyet yenileme ücreti ile ilgili bilmeniz gereken her şey.

Araç
Kırmızı Işık Cezası Ne Kadar?
26 Haziran 2025
5 dakika
Kırmızı Işık Cezası Ne Kadar?

Trafikte kırmızı ışık ihlali yapan sürücüleri bekleyen cezaları ve merak edilen detayları keşfedin.

Seyahat
Yurt Dışı Çıkış Harcı Ne Kadar?
11 Temmuz 2025
7 dakika
Yurt Dışı Çıkış Harcı Ne Kadar?

Yurt dışına çıkmadan önce ödemeniz gereken çıkış harcı ne kadar?

Sağlık
MHRS Randevu Alma ve Onaylanma
05 Temmuz 2025
6 dakika
MHRS Randevu Alma ve Onaylanma

Sağlık randevusu almak isteyenler için adım adım MHRS rehberi.

Seyahat
Pasaport Ücreti Ne Kadar?
03 Temmuz 2025
6 dakika
Pasaport Ücreti Ne Kadar?

2025 pasaport ücretleri, başvuru adımları ve ödeme yöntemlerini öğrenin.

Bireysel Emeklilik
Erken Emeklilik Şartları
28 Haziran 2025
7 dakika
Erken Emeklilik Şartları

Bireysel emeklilikle emeklilik hayalinizi öne çekin.