Temettü Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Yatırım dünyasında kazanç elde etmek için doğru stratejileri uygun zamanda uygulamak gerekir. Temettü de yatırım stratejilerinin en etkili yollarından biridir. Çünkü finansal piyasalarda istikrar arayanlar genellikle uzun vadeli planlara yönelerek geleceğini şekillendirir. Hisse senetleri, sadece fiyat artışı değil aynı zamanda düzenli gelir fırsatları sunduğu için birçok kişi tarafından iyi bir yatırım fırsatı olarak görülür. Ancak her yatırım da olduğu gibi risk her zaman vardır.

Ekonomik dalgalanmalara karşı sağlam bir portföy oluşturmak istiyorsanız analizlere öncelik vermeli, zamanlama konusunda piyasadaki değişkenleri birlikte ele alarak bilinçli kararlar vermelisiniz. Fakat genel olarak bakıldığında şirketlerin kâr paylaşımları, yatırımcıların yüzünü güldüren seçenekler arasındadır. Hem bireysel hem de kurumsal hedefler açısından güvenilir gelir akışı olabilir. Böylece siz de finansal özgürlüğün kapısını aralayabilirsiniz.

Temettü Nedir?

Temettü, şirketlerin elde ettiği kârı hissedarlarına dağıtmasıyla oluşan bir çeşit gelir türüdür. Hisse senetleri sayesinde şirketin başarısına ortak olursunuz. Söz konusu pay, temettü hisseleri aracılığıyla elinize ulaşır. Şirketler, genellikle yıllık veya dönemsel kârlarının bir kısmını nakit ya da hisse olarak dağıtır. Böylece yatırımcılar için ek gelir sağlar, örneğin; bir şirket yıllık kârının %30’unu nakit ya da hisse olarak paylaştırır. Bu da size ek gelir olarak yansır. Ancak ödeme, sadece kârdan yapılacağı için şirketin finansal sağlığına bağlıdır. Güçlü bilanço, düzenli ödeme demektir.

Size yansıyan gelir, nakit olarak işlem göreceğinden yeniden yatırım yaparak veya harcayarak değerlendirebilirsiniz. Şirketlerin kâr dağıtım politikalarını inceleyerek hangi hisselerin size uygun olduğunu belirleyebilirsiniz. Çünkü temettü, uzun vadeli yatırımların cazibesini artırsa da şirketlerin kâr dağıtım politikaları, yatırım kararlarınızı etkileyebilir.

Temettü, sadece maddi bir getiri değil şirketin güvenilirliğinin de göstergesidir. Örneğin, yapılan ödemelerle şirketin gelecekteki büyüme potansiyelini değerlendirebilirsiniz. İstikrarlı şekilde hisse dağıtan şirketlerin daha güvenli olduğu söylenebilir. Halka arz temettüsü, yeni halka açılan şirketlerde nadiren görülse de büyüme odaklı firmalarda artış gösterir. Şirketlerin kâr dağıtım oranı ise sektörlere göre değişir. Örneğin, enerji veya bankacılık sektörü daha yüksek ödeme imkanı sunar. Temettüler sektörü fark etmeksizin genel olarak portföyünüzü çeşitlendirmenize yardımcı olan yatırım araçlarından biri olmaya devam eder. Söz konusu ödemelerle nakit akışı sağlarken yatırım stratejilerinizi destekleyebilirsiniz.

Temettü Nasıl Hesaplanır?

Şirketlerin kâr payını size nasıl dağıttığını anlamak istiyorsanız öncelikle temettü hesaplama yöntemini bilmeniz gerekir. Şirketin toplam hisse miktarını ve büyüme oranını öğrendiğinizde yatırım getirilerinizi netleştirerek portföyünüzü daha iyi yönetebilir, böylece finansal planlarınızı daha bilinçli şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

Ödemenin genel mantığı şirketin net kârlarının bir kısmının hissedarlara dağıtılmasına dayanır. Fakat bu ödeme, hisse başına düşen tutarla hesaplanır. Hesaplama ise şirketin kâr dağıtım oranı, net kâr miktarı ve toplam hisse sayısına bağlıdır. Bu nedenle genel kurul kararları veya finansal raporlar gerekli bilgileri size sunarak gelirinizi önceden planlamanıza yardımcı olur. Hakediş, nakit olarak banka hesabınıza yatabilir ya da hisse senedi olarak portföyünüze eklenebilir.

Ödeme şekli şirketin politikasına göre değişiklik gösterir, dolayısıyla hangi yöntemin size uygun olduğunu değerlendirebilirsiniz. Hisse başına temettü (HBT) ve temettü verimi olmak üzere iki temel yöntemle temettü geliri hesaplaması yapabilirsiniz. HBT, toplam dağıtılan kârın hisse sayısına bölünmesiyle bulunur, temettü verimi ise HBT’nin hisse fiyatına oranıyla hesaplanır. Şirketin geçmiş ödemelerini inceleyerek gelecekteki getirileri tahmin edebilir, böylece yatırımlarınızı daha stratejik şekilde yönetebilirsiniz.

Hesaplama için kullanılan formüller basittir:

HBT = Toplam Dağıtılan Kâr ÷ Toplam Hisse Sayısı

Temettü Verimi = (HBT ÷ Hisse Fiyatı) × 100.

Örneğin; bir şirket 20 milyon TL kâr dağıtıyorsa ve 10 milyon hissesi varsa HBT = 20.000.000 ÷ 10.000.000 = 2 TL olur. Hisse fiyatı 50 TL ise verim = (2 ÷ 50) × 100 = %4’tür.

Stopaj = 2,00 × 0,15 = 0,30 TL.

Net temettü (hesabınıza yatan) = 2,00 − 0,30 = 1,70 TL

Net temettü verimi = (1,70 ÷ 50) × 100 = %3,40.

Başka bir örnekte ise 1.000 hisseniz olduğunu varsayalım ve HBT 3 TL olsun. Toplam geliriniz 1.000 × 3 = 3.000 TL olur, bu geliri yeniden yatırıma yönlendirerek portföyünüzü büyütebilirsiniz. Yüksek temettü verimi cazip görünse de tekrar yatırım yapmak için şirketin büyüme potansiyelini ve finansal sağlığını değerlendirmelisiniz. Temkinli davranmak ve analizlerden yararlanmak yatırım kararlarınızı daha bilinçli hale getirip getirilerinizi optimize edebilir.

Temettü Ne Zaman Verilir?

Temettü ödemesi, şirketlerin genel kurul toplantılarında belirledikleri takvime göre yapılır. Genellikle yıllık veya yarıyıllık dönemlerde, kâr dağıtım kararı alındıktan sonra ödeme gerçekleşir. Belirli ödeme tarihlerinin olması ödemelerin düzenli gerçekleşeceği anlamına gelir ve bu da size finansal planlarınızı daha öngörülebilir şekilde yapma fırsatı verir. Yıl sonu 31 Aralık olan şirketlerde, genel kurul genelde ilkbaharda (TTK’ye göre 3 ay içinde) toplanır, ödeme tarihleri ise şirketin genel kurul kararına göre değişir. Ödeme tarihi, genel kurulda duyurulur ve Borsa İstanbul’da ilan edilir. İlan edilen takvimi takip ederek ödemelerinizi planlayabilirsiniz.

Örneğin; bir şirket kârının %40’ını dağıtmaya karar verirse ödeme tarihi birkaç hafta içinde belirlenir. Nakit olarak banka hesabınıza yatar veya hisse olarak portföyünüze eklenir. Böylece gelirinizi nasıl değerlendireceğinize karar verebilirsiniz. Ancak ödeme takvimi de şirketin finansal yapısına bağlıdır. Bazı firmalar çeyreklik ödeme yapar. Ödemeler, genellikle hissedar kaydına göre yapılacağından hisse alım zamanlaması da bazen önemli olabilir.

Temettü Almak için Neler Yapmalı?

Doğru hisseleri seçmek gelir elde etmeye başlamak için en önemli adımdır. Temettü hisseleri, düzenli kâr payı ödeyen, finansal açıdan sağlam şirketlerden oluşur. Şirketlerin geçmiş performansını kontrol ederek güvenilirliğini de değerlendirebilirsiniz.

Örneğin; bankacılık veya enerji sektörü, yüksek getiri sunabilir. Yatırım hesabı açmak için banka veya aracı kurumla çalışabilirsiniz. Genel kurul toplantılarını takip ederek ödeme tarihlerini öğrenmeniz de önemli olabilir. Çünkü borsadaki takas T+2 olduğundan ödeme alabilmek için hisseyi, “hakediş tarihi”nden en az 2 işlem günü önce almalısınız, aksi takdirde ödeme hakkını kaybedersiniz.

Uzun vadeli stratejiyle hisse gelirinizi maksimize edebilirsiniz. Şirketlerin borç oranlarını, nakit akışını ve ödeme tutarlılığını inceleyerek başlayabilirsiniz. Örneğin; %5-7 verim sunan hisseler, istikrarlı görülür. Aracı kurum raporlarını da değerlendirerek bilinçli seçimler yapabilirsiniz. Tekrar yatırım yapmak isterseniz hesabınıza geçen miktarı yeniden yatırıma yönlendirerek bileşik getiriyle portföyünüzü büyütmeniz de mümkün. Örneğin; 1.000.000 TL’lik bir yatırım, %6 verimle yıllık 60.000 TL kazandırır. Bu geliri tekrar hisse alarak artırabilirsiniz. Vergi oranlarını hesaba katarak net getirinizi hesaplayabilir, yatırım hesabınızı düzenli kontrol ederek ödemeleri takip edebilirsiniz.

Temettü Veren Hisse Düşer mi?

Ödeme sonrası hisseler genellikle fiyat düşüşü yaşar. Fakat zaten bilinen ve sık yaşanan durum olduğundan buna “temettü düşüş etkisi” denir. Çünkü şirket kâr dağıttığında özsermayesi azalır. Örneğin; hisse başına 3 TL temettü ödeyen hisse, o gün yaklaşık 3 TL düşer. Bu düşüş normaldir ve geçicidir, şirketin performansı güçlüyse fiyat toparlanabilir.

Özellikle yeni yatırımcılar, temettü alırken hisse değer kaybı yaşarsa panikleyebilir. Ancak güçlü şirketlerde bu etki kısa sürelidir. Dolayısıyla kâr payının verimine odaklanırken şirketin büyüme potansiyelini göz ardı etmemelisiniz. Öte yandan piyasa koşulları ve sektör trendleri de düşüş oranını etkileyebilir. Genel kurul kararlarını inceleyerek hissenin geleceğini öngörebilirsiniz.

Temettü gelirinizle finansal özgürlüğe adım atarken birikimlerinizi güvence altına almayı unutmamalısınız. Türkiye Hayat ve Emeklilik, bireysel emeklilik sistemi (BES) ile yatırım gelirlerinizi destekler, %30 devlet katkısı ve yüksek getirili geniş fon seçenekleri ile yatırımlarınızı büyütür. Hemen Türkiye Hayat ve Emeklilik’ten teklif alın, geleceğinizi sağlamlaştırın.

Temettü ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular